Nisa sûresi 86. âyette, "Size selâm verildiği zaman, onu daha güzel veya misli ile iade edin" buyurulmuştur. Peygamberimiz (s.a.v), "Varlığımı kudret elinde bulunduran Allah'a yemin ederim ki, mümin olmadıkça cennete giremezsiniz, birbirinizi sevmedikçe de mümin olmazsınız. İster misiniz size bir amel bildireyim ki onu yaptığınız zaman birbirinizi sevmiş olursunuz? Aranızda selâmı yayın."buyurmuşlardır. Diğer hadislerinde de:
"Bir müslüman diğer bir müslüman'a selâm verdiği; o da selâmı iade etliği zaman bir melek ona yetmiş kere selâm eder."
"Bir müslüman diğerine selâm vermeden geçerse melekler bile şaşar" buyurmuştur.
"Esselâmü aleyküm ve rahmetullah" cennet ehlinin selâmıdır. Selâm ile beraber bir de el sıkışmak sünnettir.
Peygamberimiz (s.a.v): "Bir topluluğa uğradığınız zaman selâm verin. Oturmak gerekiyorsa oturduktan sonra; kalkıp giderken yine selâm verin. Birinci selâm, ikinci selâmdan daha önemli değildir. İkisi de aynı hükümdedir" buyurdular.
Toplumdan ayrılırken de "selâmünaleyküm" demek pek yaygın değil. Hatta garip karşılayan bile vardır. Oysa ayrılırken de selamlaşmayı yaymak gerekir. Yine Allah Resûlü'ne Enes (r.a): "Yâ Resûlellah, selâm verirken eğilelim mi?" diye sordu., Allah Resulü, "Hayır" buyurdular.
"Öpüşelim mi?" dedi.
"Hayır öpüşmeyin" buyurdu.
"Müsafaha edelim mi?"
"Evet, müsafaha edin" buyurdular.
Sevmenin ve sevgi ile cennete yönelmenin en kolay yolu, selâmı yaymaktır
Müsâfeha nin anlami :
müslümanlarin birbiri ile karsilastigi zaman, müsâfeha etmeleri sünnettir. simdi moda olan parmaklari tutarak avucuna koyarak yapilan tokalasma, müslüman adeti degildir. Sünnet olan ise, karsilasinca selam söylesirken, sag el dört parmak icleri, ciplak olarak eldivensiz örtüsüz, karsisindakinin sag eli disina bas parmagi tarafina yapistirmaktir. bas parmakta bulunan damardan muhabbet (sevgi)yayilir. Müsafeha ederken birbirine muhabbet gecer.
Dini Terimler Sözlügü
Allah (c.c.): Bir selamla selamlandığınız vakit, siz ondan daha güzeli ile selamı alın, yahut aynıyla karşılayın. Şüphesiz ki Allah. her şeyin hakkını gerektiği gibi arayandır, buyurur. (Nisa, 86)
Selam: Ayıp ve fenalıklardan uzak ve hayatın uzun olması anlamında duadır.
En güzel selamlaşmak: Esselamü aleyküm denilince, ve aleykümüs selamü verahmetüllah şeklinde, veya:
- Esselamü aleyküm verahmetüllah denilince
- Ve aleykümüsselamü ve rahmetüllahi veberakatüh, şeklinde selama karşılık vermektir;
Selamlaşmada adabı:
1- Mü'minlerin bulunduğu yere girildiğinde ve oradan ayrıldığına selam vermek. Peygamberimiz (s.a.v.): "Sizden biriniz meclise geldiği zaman selam verdiği gibi, ayrılırken de selam versin. Çünkü birinci selam sonrakinden daha faziletli değildir." buyurur. (Tirmizi, es-Sünen).
2- Gayri müslümlerle karşılaşıldığında. önce onların selam vermesini bekleyerek, selamlarından sonra "ve aleyke" demek,
3- Müslümanların olduğu bir yerde tanıyıp tanımamaya bakmadan herkese selam vermek,
4- Selamlaşmada: küçük olanın büyüğe, az olan grubun çok olanlara. yürüyenin oturana, binit üzerinde bulunanın yaya olana selam verme adabına riayet etmek,
5- Fesat çıkarmayacaksa, akraba kadınlarla da selamlaşmak.
6- Verilen selama cevap vermek vaciptir. Topluluk içerisinden birinin cevap vermesiyle diğerlerinin üzerinden selam alma farziyyeti sakıt olur;
7- Selama hemen cevap vermek. Mümkün olduğunca cevabımızı verene duyurmak,
8- Selam verirken ve alırken sesimizi çok yükseltmemek ve kısmamak.
9- Selam verirken ve alırken sesimizi hürmet ifade edecek şekilde ayarlamak.
10- Selamı duymazlıktan gelmemek (saygısızlık ifade eder).
SELAMIN VERİLİP ALINMAYACAĞI YERLER:
1- Tuvalette ve hamamda verilip alınmaz,
2- Günaha sebep olan veya günahla meşgul olduğu halde selam verilmez alınmaz.
3- Kur'an okuyana, hadis rivayet edene, vaaz edene, ezan okuyana, kamet getirene ve namaz kılanlara selam verilmez,
4- Fitneye sebep olacağı endişesi ile, genç ve yabancı kadınlara selam verilmez. Onların selamına sesli cevap verilmez
* SELAMLAŞMAK *
Selâmlaşmada âdâb Ebû Hüreyreden, Allah Rasûlü şöyle buyurmuştur
* Küçük büyüğe, yürüyen oturana ve sayıları az olanlar çok olanlara selâm versin *
Hz. Câbirden
* Yaya giden iki kişi karşılaştıklarında hangisi önce selâm verirse o daha fazla ecir kazanır *
hadisi rivâyet edilmektedir .Selâm, müslümanlar arasında sevgi bağlarının kurulmasında önemli bir araçtır.Selâm vermek sünnet, almak ise farzdır. Peygamberimiz selâmı yaymamızı, tanısak da tanımasak da her müslümana selâm vermemiz gerektiğini bununla da imanımız olgunluğa erdiği için Cennete gireceğimizi müjdelemiştir.Bu nedenle gençler ihtiyarlara, binek üzerinde olanlar yürüyenlere, yürüyenler oturanlara, arkadan gelenler önden gidenlere, bir kişi çok kişiye selâm vermelidir. Selâma daha güzel bir şekil de karşılık vermek gerekir. esSelâmu aleykum diyene ve aleykumusselâm ve rahmetullâhi ve berekatuhu denmelidir.
Verilen selâmı alma durumunda olmayana selâm vermek mekruhtur. Yemek yiyene, namaz kılana, Kuran okuyana, hutbe dinleyene selâm verilmemelidir.
Kâfirlere selâm verilmez. Açıktan açığa Allahın emrini çiğneyen ve bu hâlinde ısrarlı olana da selâm verilmez.
Topluma verilen selâma bir kişi karşılık verirse, diğerlerinin selâm alma sorumluluğu kalkar. Selâm getiren birinden selâmı almak, mektupta yazılı selâma ya mektupla ya da o anda sözle karşılık vermek gerekir.
Eve girerken ev halkına selâm verildiği gibi ayrılırken de selâm vererek ayrılmak faziletli bir iştir.
Boş bir yere girilirken de es selâmu aleyna ve alâ ibâdillahisSâlihîn diyerek selâm verilir. Selâm, müminin mümine yaptığı hayırlı bir duadır. Allahın selâmı, rahmeti ve bereketi üzerine olsun. Mânasına gelen selâmlaşmanın yerini basit kelimeler tutmaz.
Karşılaşan iki müslüman birbirlerinin ellerini tutarak müsafaha eder, Peygambere salavât okur, hal hatır sorarlar. Bu durumda olan kişiler henüz birbirlerinden ayrılmadan Allah onlara mağfiret eder.
Gönderilen selamı yerine ulaştırmak vaciptir. Ancak selamı gönderene aleyküm selam diye karşılık verirse selamı ulaştırmak vacip olmaz.
