Umre; ziyaret etmek anlamına gelmektedir. Müslümanların Kabe`yi ziyaret etmelerine umre denir.Ziyaret biçimi hacca benzer. Fakat hac gibi Zilhicce ayında olması gerekli değildir. Dini bir terim olarak ise umre, "Belirli bir zamana bağlı olmaksızın ihrama girerek Kâbe’yi tavaf etmek, Safa ile Merve arasında sa’y yapmak ve tıraş olup ihramdan çıkmaktan” ibarettir.
Umre, küçük hacdır. Umre yapmak isteyen kişi, mikattan ihrama girer, umre tavafı yapar, sonra da sa’y yapar ve tıraş olarak ya da saçlarını kısaltarak ihramdan çıkar.
Umrenin ziyaret biçimi hacca benzer. Fakat hac gibi Zilhicce ayında olması gerekli değildir. Umre yapmak sünnettir. Umre için belirli bir zaman yoktur. Arefe ve onu izleyen kurban bayramı günleri olmak üzere yılda beş günün dışında her zaman umre yapılır.
Yani kısaca hac zamanı haricinde yapılan hacca umre denir. Bu görevi yerine getirene de hacı yerine mutemir (yarı hacı) denir. Umre ziyaret demektir (itimar`dan umre). Fıkhi tanımı şöyledir: Hac gibi bir zamana (mevsime) bağlı olmadan ihrama girerek Kabe`yi tavaf, say etmek, tıraş olmaktır. (Kabe, Mekke`de Mescidi Haram`ın ortasındaki 13x12x11`lik küp şeklinde, İbrahim`in melek Cebrâîl rehberliğinde inşa ettiği bir yapıdır.)
Umrenin iki farzı vardır: İhram ve tavaf. Bunlardan ihram şart; tavaf, rükündür.
Umrenin vacipleri ise sa’y ile tıraş olup ihramdan çıkmaktır.
Ömürde bir defa umre yapmak sünnettir.
Umrenin pek çok fazileti vardır. Özellikle Ramazan ayında yapılan umrenin sevabı pek çoktur. Hz. Peygamber umre hakkında şöyle buyurmaktadır : "Umre, diğer bir umre ile arasındaki günahları siler". "Ramazanda yapılan umrenin sevabı bir haccın sevabına denktir."
Umre kelimesi Kur`an ve Hadis`te de geçer. Kuran`da: "Haccı ve umreyi Allah için tam yapın." şeklindeyken Hadis`te: "İki umre arasındaki küçük günahların keffaretidir" halindedir.
Ebu Hureyre (r.a)’ın rivayet ettiğine göre, Resulüllah (s.a.v) şöyle buyurmuştur: (Umre, ikinci bir umreye kadar yapılan (küçük) günahlar için kefarettir. Kabul olan bir hac ise, onun Cennetten başka bir karşılığı yoktur.) Cabir (r.a)’ın rivayet ettiğine göre, Resulüllah (s.a.v) şöyle buyurmuştur: Hacılar ve umre yapanlar Allah’ın elçileridir. Dua ederlerse duaları kabul olunur, tövbe ederlerse mağfiret olunurlar.
Umre yapan kişi Mekke’de ikamet ediyorsa ve tekrar umre yapmak isterse Aişe (r.ah) Camii (Ten’im)’nden ihrama girer. Sonra Mekke’ye gelip tavaf ve sa’yini yapar.
İhram, niyet ve telbiyedir.İhrama mikat yerinden veya daha emin olmak için biraz öncesinden girilir.
Umre yapmak isteyen kişi ihrama girmek istediği zaman saçlarını kısaltması veya daha önceki adetine göre tıraş etmesi, tırnaklarını kesmesi, etek tıraşı olması, yıkanması ve abdest aldıktan sonra temiz (yeni olması tercih olunur) ve beyaz izar ve ridasını giyip güzel koku süründükten sonra kerahet vakitleri dışında ise iki rekat namaz kılması müstehaptır.
Sonra kalp ile umreye niyet edilir. Sesli olarak niyet edilmesinde de beis yoktur:
[Allahım! Senin rızanı kazanmak için umre yapmak istiyorum, onun ifasını bana kolaylaştır ve kabul et. Allahım! Senin rızan için umre yapmaya niyet ettim ve ihrama girdim. Eğer beni bir şey engeller ise, ihramdan çıkacağım yer, beni umre yapmaktan aciz kılacağın yerdir. (Allahumme innî uriydu el-umre feyesserhâlî ve tegabbelehâ minnî, neveytu el-umre ve ahramtu bihellahu teala fein habeseni hâbis femahallî haysu habestenî.)]
Sonra şöyle telbiye getirir:
[Allahım! Senin emrine sözüm ve özümle tekrar takrar icabet ettim, emrine boyun eğdim. Sana ortak yoktur. Emir ve davetine gönülden ve sadakatle icabet ettim. Senin eşin ve ortağın yoktur. Şüphesiz ki hamd ve nimet Sana mahsustur. Mülk Senin’dir. Bütün bunlarda eşin ve ortağın yoktur Senin. (Lebbeyk Allahümme lebbeyk, lebbeyke lâ şeriyke leke lebbeyk, innelhamde venni’mete leke velmülk, lâ şerkiyke lek.)]
Telbiyeyi üç defa tekrar eder, efendimiz Muhammed (s.a.v)’e salat getirirken telbiyeye son verir. Hacı, yüksek bir tepeye çıktığında veya tepeden inerken, arabaya binerken veya arabadan inerken, arkadaşları ve tanıdıkları ile karşılaştığında ve namazların ardından telbiyeyi tekrarlar.
Umre Hanefi ve Maliki`de sünnet, Şafii ve Hanbeli`de farzdır. Yaşamın herhangi bir anında yapılabilir. Hac ve umreyi peş peşe yapmak İslama göre umre menduptur (tavsiye edilmiş). Arefe ve Bayram günlerinde yapılırsa "umre mekruh" adını alır.Hac zamanı dışında hac yapanlar hac yapmış sayılmazlar. Bunun yerine umre yapmış olurlar. Yani hacı yerine mutemir olurlar.
